Μεθοδολογία της έρευνας στις βιοϊατρικές επιστήμες ΙΙ

Συντονιστής Μαθήματος:  Ζ. Λυγερού

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: Μορφολογική μελέτη κυττάρων, ιστών και οργάνων

(Υπεύθυνος ενότητας:  Δ. Παπαχρήστου)

Γενικές αρχές μεθόδων που χρησιμοποιούνται στην Μικροσκοπική Ανατομική

Ιστοχημεία-Κυτταροχημεία και Tissue- Microarrays, Μέθοδοι in situ υβριδισμού και εφαρμογές  σε τομές ιστών παραφίνης (FFPET) στην έρευνα και διάγνωση, Ηλεκτρονική Μικροσκοπία και Ανοσο- Ηλεκτρονική Μικροσκοπία, Εφαρμογή σύγχρονων μοριακών μεθόδων σε τομές ιστών παραφίνης (FFPET). Νέες τεχνολογίες στο πεδίο της Μοριακής Διάγνωσης

Εργαστηριακή επίδειξη: Επεξεργασία φρέσκου ιστού, σκίνωση, λήψη ιστολογικών σε μικροτόμο, πραγματοποίηση ιστοχημικής χρώσης αιματοξυλίνης – ηωσίνης, παρατήρηση ιστολογικών τομών σε φωτονικό μικροσκόπιο.

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Λειτουργική Ανάλυση του Νευρικού συστήματος

(Υπεύθυνος ενότητας:  Σ. Ταραβήρας)

Απεικόνιση των υποδοχέων του εγκεφάλου. Εργαλεία μέτρησης συμπεριφορικών παραμέτρων. Ιn vivo in vitro μεταγωγή σήματος στο νευρικό σύστημα. Μεθοδολογίες μελέτης νευρωνικών κυκλωμάτων. Σύγχρονες μέθοδοι για τη μέτρηση/καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας ενός νευρώνα. Ο ρόλος των βλαστικών κυττάρων στη βασική έρευνα και την Αναγεννητική Ιατρική.

Εργαστηριακή επίδειξη: Ηλεκτροφυσιολογία

ΕΝΟΤΗΤΑ 3: Μεθοδολογία φαρμακολογικής έρευνας

(Υπεύθυνος ενότητας:  Κ. Κυπραίος)  

Έννοια του φαρμακολογικού στόχου ώς βάση για τη μεθοδολογία της φαρμακολογίας-Φαρμακοδυναμική-Φαρμακοκινητική. Γονιδιακή θεραπεία. Φαρμακογονιδιωματική. Πειραματικά μοντέλα ζώων για φαρμακολογικές μελέτες . Βασικές αρχές τοξικολογίας στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων

Εργαστηριακή Επίδειξη: Ξενάγηση στους χώρους του εργαστηρίου Φαρμακολογίας – Φαρμακοκινητική και Φαρμακοδυναμική ανάλυση της δράσης της ινσουλίνης – Μελέτη της Φαρμακολογικής δράσης της παρστατίνης σε ισχαιμικό μυοκάρδιο κουνελιού

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: Μέθοδοι σήμανσης – ανάλυση εικόνας – ποσοτικοποίηση αποτελεσμάτων

(Υπεύθυνη ενότητας:  Ε. Κωσταρίδου)

4.1: Μέθοδοι Σήμανσης 

(Διδάσκουσα: Α. Μουζάκη)

Στόχοι: Ανίχνευση και μέτρηση της ραδιενέργειας. Άλλες μέθοδοι σήμανσης ιχνηλατών για βιολογικά πειράματα. Παραδείγματα πειραμάτων.

Περιεχόμενo: Γλωσσάριο ραδιοχημικών όρων. Φυσικές ιδιότητες κοινών ραδιονουκλεοτιδίων. Χημειοφωταύγεια. Διαμόλυνση κυττάρων και ανάλυση αποτελεσμάτων με: (i) Πειράματα φορέων CAT, (ii) Πειράματα φορέων λουσιφεράσης. Πειράματα ηλεκτροφορητικής κινητικότητας (EMSA): (i) Σήμανση δεικτών, (ii) EMSA. Πειράματα τύπου Northern: (i) Σήμανση δεικτών, (ii) Πειράματα. Πειράματα footprinting. Υβριδισμός in situ. Ραδιοανοσοπειράματα (κυρίως για αλλεργιογόνα). Ανάλυση κατά Scatchard

4.2: Ανάλυση εικόνας-ποσοτικοποίηση (Διδάσκουσα: Ε. Κωσταρίδου)

Στόχοι: Διατύπωση του απεικονιστικού ερωτήματος-περιοχές εικόνας-στόχοι, οι έννοιες του σήματος και του υποβάθρου, αξιοποίηση μεθόδων προ-επεξεργασίας εικόνας ανάλογα με το ερώτημα, χρήση μεθόδων τμηματοποίησης για τον καθορισμό των περιοχών-στόχων, εξαγωγή ποσοτικού περιεχομένου εικόνας μέσω μαθηματικών περιγραφέων έντασης και σχήματος εικόνας.

Περιεχόμενo: Θεμελιώδεις Έννοιες Ψηφιακής Εικόνας. Διαχείριση Ψηφιακής Εικόνας (Διαχείριση Έντασης, Ιστόγραμμα Εικόνας, καθορισμός Περιοχής Ενδιαφέροντος, Μετρήσεις Εικόνα. Προεπεξεργασία εικόνας (Φιλτράρισμα Εικόνας, Μορφολογικό Φιλτράρισμα, Αφαίρεση Υποβάθρου Εικόνας).  Μέθοδοι τμηματοποίησης (Κατωφλίωση,Εντοπισμός Ακμών, Υδροκριτικές Γραμμές. Μαθηματικοί Περιγραφείς Περιεχομένου Εικόνας (Ανάλυση Έντασης και Σχήματος). Παραδείγματα ποσοτικοποίησης εικόνας στο περιβάλλον ψηφιακής επεξεργασίας και ανάλυσης εικόνας ImageJ-Fiji.

Εργαστήριο: Χρήση προγραμμάτων ανάλυσης εικόνας – Fiji

ΕΝΟΤΗΤΑ 5: ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

(Υπεύθυνος ενότητας: Α. Παπαχατζοπούλου ) PBL με θέμα: Σχεδιασμός – Οργάνωση-Λειτουργία Εργαστηρίου Μοριακής Διάγνωσης Ασθενειών.

Στόχος:  Η σύγχρονη εφαρμογή των γνώσεων από τις διάφορες ενότητες που διδάχθηκαν οι φοιτητές/τριες.

Περιεχόμενο: Ο σχεδιασμός του εξοπλισμού ( μηχανήματα) του  προϋπολογισμού και της απόσβεσης του. Η οργάνωση με βάση τα διεθνή πρότυπα και τις γενικές απαιτήσεις  που αφορούν στα εργαστήρια  βιοϊατρικής έρευνας,.  Το απαραίτητο ειδικευμένο προσωπικό. Η εφαρμογή  των κατάλληλων μεθόδων μοριακής ανάλυση, ανάλογα με την ασθένεια. Ο  τρόπος διατύπωσης και διαχείρισης της απάντησης.