Ιατρική Βιοχημεία και Ανασολογία
Συντονιστές Μαθήματος: Β. Τζούνακας (Επικ. Καθηγητής), Κ. Νίκα (Επικ. Καθηγήτρια)
Σκοπός του μαθήματος είναι η κριτική κατανόηση του αντικειμένου των διαταραχών του ανθρώπινου οργανισμού σε μοριακό και κυτταρικό επίπεδο, καθώς επίσης και η εκτέλεση και ερμηνεία βιοχημικών και ανοσολογικών αναλύσεων.
Στο πλαίσιο του μαθήματος, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές/τριες καλούνται να κατανοήσουν τη μοριακή βάση της διάγνωσης, του ελέγχου και της διαχείρισης της ασθένειας.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην κατανόηση εργαστηριακών μεθόδων και συγκεκριμένα σε: Μοριακό έλεγχο μέτρησης αντισωμάτων για COVID-19, HLA typing στη διάγνωση, Κυτταρομετρία, ELISA, PCR, qRT-PCR, NGS.
Παράλληλα, το μάθημα στοχεύει στην εξοικείωση του φοιτητή/τριας με την έννοια της εφαρμογής εργαστηριακών μεθοδολογιών στη κλινική πράξη μέσω Πρακτικής Εκπαίδευσης ων φοιτητών/φοιτητριών στο Εργαστήριο Βιοχημείας του Π.Π.Ν.Π.
Εκπαιδευτικοί στόχοι
Γενικός εκπαιδευτικός στόχος του μαθήματος «Ιατρική Βιοχημεία – Ανοσολογία» είναι η εκπαίδευση των φοιτητών στη μελέτη διαταραχών του ανθρώπινου οργανισμού σε μοριακό και κυτταρικό επίπεδο, καθώς επίσης στην εκτέλεση και ερμηνεία βιοχημικών και ανοσολογικών αναλύσεων.
Περιεχόμενο Μαθήματος
- Εισαγωγή στην Ιατρική Βιοχημεία: Ασφάλεια προσωπικού σε ένα κλινικο- χημικό ή αιματολογικό εργαστήριο και σχεδιασμός εργαστηριακού χώρου. Αξιοπιστία των αναλυτικών μεθόδων, λάθη και σφάλματα στην κλινικοχημική ανάλυση, ποιότητα υλικών και οργάνων, διεκπεραίωση των αναλύσεων, φυσιολογικές τιμές, επιλογή και ανάπτυξη μιας αναλυτικής μεθόδου, προγράμματα ελέγχου ποιότητας.
- Μέθοδοι ανάλυσης και ένζυμα: Τα ένζυμα ως διαγνωστικά μέσα και ως χημικά αντιδραστήρια, ένζυμα πλάσματος, μέθοδοι παρακολουθήσεως μιας αντίδρασης, κατάταξη μεθόδων.
- Ανοσοχημεία: Βασικές έννοιες ανοσολογίας, βασικοί ορισμοί της Ανοσοχημείας, ονοματολογία και μακρομοριακή δομή των ανοσοσφαιρινών, σχέση δομής και βιολογικού ρόλου των ανοσοσφαιρινών, μονοκλωνικά αντισώματα, ανοσοχημικοί προσδιορισμοί.
- Κυτταρική ανοσολογία: Παθογένεια του Τ κυττάρου, Παθογένεια του Β κυττάρου, αυτοάνοσα νοσήματα, ανοσολογία καρκίνου, μεταμόσχευση-αντιδράσεις υπερευαισθησίας.
- Οξεοβασική ισορροπία και κλινικές εφαρμογές: Ομοιόσταση νερού και ηλεκτρολυτών, ρυθμιστικά διαλύματα του σώματος, διαταραχές και ρύθμιση.
- Διαταραχές του μεταβολισμού: Διαταραχές του μεταβολισμού των υδατανθράκων, διαταραχές του μεταβολισμού των λιπιδίων και βιοχημεία της καρδιακής λειτουργίας, βιοχημικοί παράγοντες που επηρεάζουν την αθηρωμάτωση, διαταραχές του μεταβολισμού των αμινοξέων και των πρωτεϊνών, διαταραχές του μεταβολισμού των νουκλεοτιδίων, διαταραχές του μεταβολισμού των πορφυρινών.
- Εργαστηριακοί έλεγχοι: Έλεγχος της νεφρικής λειτουργίας, έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας, έλεγχος της γαστρεντερικής και παγκρεατικής λειτουργίας.
- Βιοχημικοί και μικροβιακοί παράγοντες που επηρεάζουν την αθηρωμάτωση.
Εργαστηριακή εκπαίδευση των μεταπτυχιακών φοιτητών
Στα πλαίσια εκπαίδευσης των μεταπτυχιακών φοιτητών στην κατεύθυνση της Παθοβιοχημείας, θα γίνει πρακτική άσκηση των φοιτητών στους παρακάτω προσδιορισμούς και ελέγχους:
- ΕLISA
- FACS
- IEF
- DNA Microarrays
- HPLC
- qRT-PCR
- Κατασκευή και ανάλυση χαρτών ποιοτικού ελέγχου
- Μέτρηση ιϊκού φορτίου ασθενών με AIDS και ανίχνευση μεταλλάξεων του ιού
- Πρακτική άσκηση στην Κλινική Βιοχημεία (συμπληρωματική εκπαίδευση στο Παν/μιακό Νοσοκομείο Πατρών σε εξειδικευμένες μεθόδους ανάλυσης, όπως φλογοφωτομετρία, χρήση αυτομάτων αναλυτών, αγωγιγομετρία κ.λ.π.)